Kancelaria Adwokacka Noriet » Auto zastępcze: Okres najmu przy szkodzie całkowitej

Auto zastępcze: Okres najmu przy szkodzie całkowitej

22 lutego, 2017

adult-1869397_1920

  • Pojazd zastępczy przysługuje poszkodowanemu do czasu wypłaty odszkodowania za szkodę całkowitą.
  • Ubezpieczyciel odpowiada za koszty najmu pojazdu zastępczego w okresie niezbędnym do nabycia nowego pojazdu mechanicznego.
  • Sąd Najwyższy orzekł, że koszty najmu pojazdu zastępczego są adekwatne do szkody pozostającej w związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodzącym.
  • Ubezpieczyciel odpowiada również za koszty najmu pojazdu zastępczego po wypłacie odszkodowania, do momentu nabycia nowego pojazdu przez poszkodowanego.
  • Poszkodowany ma obowiązek zapobiegania zwiększaniu się szkody i powinien nabyć nowy pojazd bez zbędnej zwłoki od momentu otrzymania odszkodowania.

W dniu dzisiejszym chciałabym pochylić się nad zagadnieniem szkody całkowitej w świetle czasu, na jaki „przysługuje” nam auto zastępcze. Zakłady ubezpieczeń często wywodzą, iż auto zastępcze przysługuje poszkodowanemu, niemniej wyłącznie do dnia poinformowania poszkodowanego o zakwalifikowaniu szkody, jako szkody całkowitej. Podkreślenia wymaga fakt, iż poszkodowanemu należy się auto zastępcze na czas likwidacji szkody, która w w kontekście szkody całkowitej obejmuje okres od dnia wystąpienia szkody – do wypłaty odszkodowania poszkodowanemu, a nawet dłużej, o czym poniżej.

Pragnę podkreślić, że refundacja kosztów najmu auta zastępczego powinna obejmować okres najmu pojazdu zastępczego w czasie, którego poszkodowany nie mógł, nie z własnej winy, korzystać z własnego pojazdu. Do momentu, gdy szkoda nie zostanie zlikwidowana, poszkodowany ma prawo do wynajęcia pojazdu zastępczego.

Jak wspomniałam powyżej, towarzystwa ubezpieczeń niejednokrotnie prezentują stanowisko, że owszem są obowiązani do wypłaty odszkodowania, jednakowoż tylko za okres od daty wynajmu pojazdu zastępczego (daty szkody) do dnia otrzymania przez poszkodowanego informacji o zakwalifikowaniu szkody jako całkowitej. Jak można uznać, że powzięcie przez poszkodowanego informacji o tym, że jego szkoda jest szkodą całkowitą, stanowi zakończenie likwidacji szkody? Ciężko dopatrzeć się logiki w takim zapatrywaniu się na to zagadnienie, albowiem co poszkodowany miałby z tą informacją zrobić? Przecież nie zakupi za tą informację nowego samochodu, tylko będzie oczekiwał na środki od ubezpieczyciela, za które będzie mógł zakupić nowy samochód.

22 listopada 2013 roku Sąd Najwyższy podjął uchwałę o sygnaturze III CZP 76/13 w której stwierdził, że „Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego w okresie niezbędnym do nabycia innego pojazdu mechanicznego, jeżeli odszkodowanie ustalone zostało w wysokości odpowiadającej różnicy pomiędzy wartością pojazdu mechanicznego sprzed zdarzenia powodującego szkodę, a wartością pojazdu w stanie uszkodzonym, którego naprawa okazała się niemożliwa lub nieopłacalna (tzw. szkoda całkowita)”

W uzasadnieniu uchwały Sąd Najwyższy wskazał, że w przypadku wystąpienia tzw. szkody całkowitej „w zakresie szkody pozostającej w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodzącym wchodzą koszty najmu pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego w okresie niezbędnym do nabycia nowego pojazdu.”

Co więcej Sąd Najwyższy wskazał, że „Sąd Najwyższy w obecnym składzie nie podziela poglądu Sądu Najwyższego wyrażonego w wyroku z dnia 8 września 2004 r., IV CK 672/03 (niepubl.), w którym przyjęto, że odszkodowanie może obejmować koszty najmu pojazdu zastępczego jedynie do chwili zapłaty odszkodowania. Przyjęcie takiej wykładni prowadzi do istotnego pogorszenia sytuacji prawnej poszkodowanego posiadacza pojazdu, który poniósł tzw. szkodę całkowitą, w stosunku do posiadacza pojazdu, którego szkoda podlegałaby naprawieniu przez zwrot przez ubezpieczyciela kwoty niezbędnej do dokonania naprawy. W pierwszym przypadku poszkodowany mógłby jedynie żądać zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego tylko do czasu wypłaty odszkodowania, podczas gdy w drugim przypadku – jak się przyjmuje jednolicie w judykaturze – mógłby domagać się zwrotu poniesionych kosztów najmu pojazdu zastępczego za cały okres niezbędny do dokonania naprawy uszkodzonego pojazdu, w którym nie mógł korzystać z uszkodzonego pojazdu.”

Należy więc stwierdzić jednoznacznie, że towarzystwo ubezpieczeń ponosi odpowiedzialność nie tylko za okres do wypłaty poszkodowanemu odszkodowania, które umożliwi mu zakup nowego pojazdu, ale również jego odpowiedzialność wykracza poza tą datę do momentu rzeczywistego nabycia przez poszkodowanego nowego pojazdu. Ustalając ten okres należy mieć oczywiście na względzie obowiązek poszkodowanego do zapobiegania zwiększaniu się szkody, a więc powinien on nabyć nowy pojazd bez zbędnej zwłoki od momentu otrzymania odszkodowania. W praktyce okres 7 dni z reguły zostaje uznany za uzasadniony. Dopiero bowiem wypłata poszkodowanemu odszkodowania umożliwiła mu zakup nowego pojazdu, wcześniej poszkodowany nie dysponował środkami finansowymi umożliwiającymi mu zakup nowego pojazdu.

autor: Paulina Stańczak-Wypych – adwokat

Kontakt

Zadzwoń do nas!

Napisz do nas!

Pozostałe wpisy

Noriet radzi: Jak wypełnić wniosek o rozwód?

Planujesz rozstanie z współmałżonkiem? Sprawdź, jak napisać pozew rozwodowy. Dowiedz się, jakie dokumenty należy wypełnić i bądź dobrze przygotowany do rozprawy sądowej. Poznaj sposoby na przyspieszenie przebiegu procesu oraz najczęstsze powody, dla których następuje rozkład pożycia małżeńskiego i orzeczenie o winie. Wzór pozwu rozwodowego Decyzja o zakończeniu związku nigdy [...]
21 kwietnia, 2023
czytaj więcej

Noriet rodzinnie: Podział majątku wspólnego – wszystko na ten temat

Jeśli zdecydowałeś się na formalne zakończenie związku małżeńskiego, musisz liczyć się z tym, że jedną z kwestii do uregulowania jest Wasze wspólne mienie. Na czym polega podział majątku po rozwodzie, co wchodzi w jego skład? Czym różni się dokonanie tego w formie aktu notarialnego od orzeczenia sądowego? Jak w tym zakresie może pomóc adwokat? Przeczytaj nasz artykuł! Czym jest [...]
20 marca, 2023
czytaj więcej

Noriet rodzinnie: Rozwód – wszystko, co musisz wiedzieć na ten temat

Co roku w Polsce formalnie rozstaje się ok. 50-65 tys. par. Jakie są najczęstsze przyczyny rozwodów? Jak wygląda procedura od momentu podjęcia decyzji przez małżonka/małżonków i złożenia pozwu rozwodowego? Czym różni się rozprawa z orzeczeniem o winie od przebiegu sytuacji, w której mąż i żona chcą się rozstać za porozumieniem stron? Z jakimi skutkami majątkowymi musisz się liczyć? [...]
1 marca, 2023
czytaj więcej

Noriet rodzinnie: Rozwód bez orzekania o winie — ile trwa, wszystko, co musisz wiedzieć

Czy w Polsce możliwy jest rozwód bez winy? Tak! Jednak takie postępowanie wymaga zgody obojga małżonków. Brak orzekania o winie może wpłynąć na alimenty oraz sposób wykonywania władzy rodzicielskiej, a podział majątku jest możliwy na wniosek co najmniej jednej ze stron. W artykule prezentujemy też, jakie koszty są związane z postępowaniem rozwodowym i jak ograniczyć je przez wypracowanie porozumienia. [...]
8 lutego, 2023
czytaj więcej

Obligacje: Jakie są konsekwencje braku działania administratora hipoteki?

Hipoteka stanowi jeden ze sposobów zabezpieczenia różnych wierzytelności. W praktyce nieruchomość może zabezpieczać kilka zadłużeń, zaciągniętych u innych podmiotów. W tym celu powołuje się administratora hipoteki. Co to za podmiot, jaka jest jego odpowiedzialność i – co istotne – jakie są konsekwencje braku jego działania? M.in. o tych kwestiach wspominamy w tym artykule. Zachęcamy [...]
2 grudnia, 2023
czytaj więcej

Noriet radzi: Czy warto powierzyć sprawę prawną profesjonaliście? Zalety i wady takiego podejścia.

Na co dzień mamy do czynienia z wieloma sytuacjami, które mogłyby zostać rozstrzygnięte w sądzie lub – przynajmniej – rozpatrzone z perspektywy przepisów prawnych. Czasem sam fakt, że ma się świadomość, iż przepisy przyznają komuś rację, pomaga zakończyć konflikt. Wiedza na ten temat jednak raczej nie jest powszechna… mają ją za to licencjonowani prawnicy, w tym m.in. adwokaci i [...]
20 listopada, 2023
czytaj więcej

Noriet rodzinnie: Rozwód a wspólne konto bankowe – jak postępować w przypadku rozwodu, gdy ma się wspólne konto z małżonkiem?

O ile nie została podpisana intercyza, od momentu sformalizowania związku istnieje wspólność małżeńska. To oznacza, że niemal wszystkie przedmioty majątkowe, jakie zostały nabyte w tym okresie, są wspólne dla obojga partnerów. Z chęci tworzenia rodzinnego budżetu małżonkowie często zakładają wspólne konto w banku. Niesie ze sobą ono sporo korzyści, ale w sytuacji, gdy pożycie małżeńskie [...]
11 listopada, 2023
czytaj więcej

Noriet radzi: Odpowiedzialność cywilna za wypadki komunikacyjne – kiedy można dochodzić odszkodowania?

Codziennie na drogach dochodzi do zdarzeń, w których obrażenia odnoszą osoby poruszające się pojazdem lub piesi. Wiele z tych okoliczności uprawnia poszkodowanych do uzyskania stosownego odszkodowania za wypadek komunikacyjny. Komu jednak i w jakich sytuacjach faktycznie może zostać przyznane takie świadczenie? Dowiedz się tego poniżej! Szkoda, odszkodowanie… czym one są? Aby [...]
22 października, 2023
czytaj więcej